Medya 4. Kuvvet, evet nitekim tesirli ve kıymetli bir güç. Hatta sıralamada daha önde olduğu bile tez edilebilir. Sektör paydaşlarını bir Trio olarak isimlendirebiliriz. Yayıncılar, İzleyiciler, ve başka kesim bileşenleri olarak niteleyebiliriz.
Klasik usulle yayın faaliyeti sürdüren medya, çeşitlendi ve tartı merkezi majör kanallardan yavaşta olsa toplumsal medyanın güçlü tesirli ve yaygın platformlarında yer almaya başladı.
Bu yönelim nitekim bir çığ üzere katlanarak büyüyor, hızlanıyor ve tesirleri ise azımsanmayacak formda artmaya başladı. Bu durum iyi midir? Çok seslilik ismine uygun olduğu söylenebilir, lakin bilhassa toplumsal medyanın denetimsiz yapısı içinde kimi vakit ziyanlı tesirleri de yaşanmaya başladı. Sanıyoruz bu mevzuda regülasyon kurumları makul sistemleri işletebilir.
Klasik medya bileşenlerinin çeşitli meslek kuruluşları dernekleri ve toplum kuruluşları var.
Medya’nın öbür paydaşları olan ; Reklam verenler, Reklamcılar , Dizi imalcileri, Sinema üretimcileri, Müzik meslek birlikleri, Radyo meslek birlikleri üzere daha birçok dernek ve meslek birlikleri tarafından temsil edildiklerini görüyoruz. Bu yapılanma elbette dalın ve medyanın sağlıklı büyümesi için de yararlı olduğunu söylemeliyiz.
Medya ve paydaşlarının ürettikleri sanat kıymeti olan üretimler, reklamlar, eserler, diziler ve bunlardan elde edilen çıkarlar yapılan araştırma raporlarından görüldüğü üzere özellikle digital medya başta olmak üzere her geçen gün artmaya devam ediyor.
Bu Trio’unu öbür ayağı ise İzleyiciler. Onları temsil edecek haklarını ,taleplerini, isteklerini ve şikayetlerini kıymetlendirecek takip edecek bir yapı şimdi mevcut değil.
Halbuki bu yapı içinde izleyiciler toplam 20 milyara yaklaşan yıllık reklam üretim bedelini oluşturan bir küme. Onlar Klasik ve Digital mecralardaki yayınları izliyor reytinglerin oluşmasını sağlıyor.
Sonuçta, izleyiciler, Televizyonları, Toplumsal medya’yı ve Digital medya’yı takip ediyor, gördükleri eserleri satın alıyor ve sistemin kurgulandığı halde tertipli işlemesini sağlıyor.
Kısaca İzleyiciler dışında tüm bileşenler yararlı çıkmasına karşın İzleyiciler yalnızca izliyor ve eser satın alıyor lakin yarardan hisse alamıyor.
İzleyiciler Televizyon ve öbür mecralarda yayınlanan reklamlardan kurtulmak için çeşitli yollar deniyor, kimi vakit kaydırma formülüyle (timeshift) reklamlardan kurtulmayı deniyor, Kimi, Kanal değiştiriyor, fakat tüm reklamların senkronize oluşu ve her majör kanalda birebir anda başlayıp bitmesi nedeniyle reklamları izlemek zorunda kalıyor.
Bu kaç göç usulü tüm dal bileşenlerine ziyan veriyor. Bu izleme davranış biçim tahminen de tüm paydaşların da uygun göreceği Kazan Kazan formülüne çevrildiğinde tüm paydaşlar mutlu kalabilir.
Bunu şöyle kurguladığımızı varsaysak nasıl olur? Yayıncılar tekrar tıpkı formda yayınlarını dizilerini ve reklamları yayınlasalar, her bileşen evvelce olduğu üzere kazanmaya devam etse ,üçüncü ayak olan izleyiciler ise reyting’in oluşturulmasından ve eser satın almasıyla ortaya çıkan toplam reklam üretiminden reklamları izledikçe puan toplayarak gelir sağlaması sistemin daha sağlıklı ve adil işlemesini sağlamaz mı sanki ?
İyi de bunu yapmak ve uygulamak yazmak kadar kolay mıdır ? Elbette kolay değil, ancak mümkün. Diğer kuruluşların yaptığı üzere dernek ve meslek birlikleri oluşturulabiliyorsa İzleyiciler içinde emsal faaliyetlerin yapılabileceği başarılı ve yararlı bir yapı yahut organizasyon kurulabilir.
Kurulacak bu yapı, tüm mecralardaki imaller, reklamlar diziler ve gibisi başkaları için izleyici üyelerine tavsiyelerde bulunabilir, dilek ve talepleri direkt olarak ilgili yayın kuruluşuna iletebilir.
Üyelerin digital ortamda interaktif olarak bildirimde bulunma imkanına kavuşması, klasik ölçümlemenin de bir sağlaması olabilecektir.
Kısaca, bu sistemle İzleyicilerin de yalnızlığı giderilmiş ve onlarda toplam reklam gelirlerinden pay almış olacaktır.